+0 به‌ین
میز
دوکتور جئری
قلئیچی مورتوض ایللر اوزونو دده‌لیگی شیخ آغانین قوللوغوندا اولسا دا، همیشه بؤیوک بیر آرزونو اورگینده یاشاتمیمشدی؛ شیخ آغا امکلی اولاندا، اونون یئرینه گئچیب اؤزو خالقا خیدمت ائله‌سین!
ایللر آرد-آردا گلیب گئچمیشدی. شیخ آغا آلتمیش یاشینا دولموشدو...
آنجاق امکلی اولمامیشدی!!
بو اولایدان سارسیلان قلئیچی مورتوض اؤز-اؤزونه:
- آلتمیش یاشیندا اولماسا دا حتماً یئتمیش یاشیندا امکلی اولاجاق-دئیه اورگینه توختاقلیق وئریب اون ایل ده گؤزله‌ملی اولموشدو.
...
بو گون شیخ آغا دوخسان یاشینا دولدو. میزین اوستونده ضرب توتاراق دوداق آلتی نسه میزیلدایاندا، قلئیچی مورتوض ایچری گیردی. شیخ آغا تئز اؤزونو ییغیشدیریب صندلی‌یه سؤیکندی.دیشی باغیرساغینی کسن قلئیچی مورتوض:
- دده! بیر شئی سورشسام اینجیمزسیز؟!- دئیه سوروشدو.
شیخ آغا گولومسوندو:
- یوخ اوغلوم! اینجیمه‌رم سوروش.
قلئیچی مورتوضون سسی تیتره‌دی:
- دده!.. نییه ایکی اللی بو میزدن یاپیشیب‌سیز؟
شیخ آغا یئنه گولومسوندو:
- آخی دؤرد الیم یوخدور!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
تاریخی حافیظه
دوکتور جئری
موللا فرضعلی کندین مئیدانچاسیندا ماشیندان ائندی. اویان-بویانا باخدی. ترس‌آوا هئچ دَییشمه‌میشدی. اون بئش ایل قاباق نئجه ایدیسه، ایندی ده ائله‌یدی. قیزمار گونش دیک کله‌سینه ووروردو. آغ مندیلینی چیخاردیب آلنینین ترینی سیلدی. یئنه گؤز گزدیردی. اوزاقدا کوللوکده دولانان بیر اوغلاندان باشقا چئوره‌ده کیمسه گؤرونموردو. آستا آددیملارلا اوغلانا ساری ایره‌لی‌له‌دی...
***
مجلیس سئچیملری یاخینلاشماقدا ایدی. چوخلاری کیمی موللا فرضعلی ده بو وظیفه‌یه آدای اولماق ایسته‌ییردی. بو اوزدن نئچه آی قاباقدان ترس آوایا گئدیب کندلی‌لرله دردلردن، درمانلاردان دانیشیب اؤزونو گؤسترملی ایدی. بو آرادا تکجه بیر اولای اونون اورگینی اوشودوردو. اوچ-دؤرد کز استخاره ائله‌ییب یاخشی گلنده، اورگینده، "اینشاالله ترس آوالی‌لار او اولایی اونودوبلار" دئیه اؤزونه توختاقلیق وئردی.
اون بئش ایل قاباق، موللا فرضعلی ترس آوانین پیشنامازی ایدی. کندلی‌لرین یانیندا عیزّت- احترامی وار ایدی. آنجاق بیر گون، مچیده کندلی‌لره گون اورتا نامازی قیلاندا، سجده‌یه اَییلیرکن قفیلدن برک بیر سس بیله‌سیندن چیخمیشدی. خبر کندده یاییلینجا، او آبیری‌نین دردیندن بوخچاسینی دؤیونله‌ییب باش کند مقصدینه ترس آوادان قاچمیشدی.
موللا فرضعلی بو اولایی خاطیرلایینجا آلنینی سویوق تر باسدی. یئنه آغ مندیلینی چیخاردیب ترینی سیلدی. آرتیق کوللوکده دولانان اوغلانا یاخینلاشمیشدی. "سالام" وئریب "علیک" آلدیقدان سونرا سوروشدو:
- اوغلوم!..سن کیملردن سن؟
اوغلان:
- قلئیچی مورتوضون اوغلویام!- دئدی.
موللا فرضعلی جیبیندن بیر بئش مین‌لیک چیخاردیب اوغلانا اوزاتدی:
- هه.. قلئیچی مورتوضو تانییرام چوخ یاخشی آدامدیر!..هله دئ گؤروم نئچه یاشین وار؟
اوغلان جلد بئش مین‌لیگی گؤیده قاپدی:
- دقیق بیلمیرم نئچه یاشیم وار آنجاق بابام دئییر؛ موللا فرضعلی اوسدوراندا من آلتی آیلیق ایدیم!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
دولار نه واخت قالخیر؟
دوکتور جئری
آدی اوستونده دیر؛ بیزیم بو قلئیچی مورتوض گئچمیشلرده قالایچی‌لیق ائدردی. دوکانیندا، خالقین پاخیرلانمیش میس قابلارینی کوره‌ده قیزدیردیقدان سونرا نیشادیر توزو سورتوب، اوستوندن قالای چکه‌رک پار-پار پارلاداردی. او، قالای چکمکله یاناشی، دیبی دلینمیش قاب-قاجاقلاری‌نین دلیگینی ده توتاردی. بو ایش اوچون لحیم میخی وار ایدی. میخی قیزدیریب قابین دلینمیش یئرینه سورته‌رک لحیم‌له‌یردی. بو قوللوقلار اوچون، او یوخسول کندلیلریندن پول یئرینه یومورتا، یاغ، بوغدا کیمی کند محصوللاری آلاردی.
دئییرلر، بیر گون رحمتلیک کربلایی آغاوئردی‌نین آروادی فاطما خاتین دیبی دلینمیش قازانچاسینی قالایچی‌یا آپاریر. قلئیچی مورتوض تئز لحیم میخینی قیزدیب بیر-ایکی کره قازانچانین دیبینه چکه‌رک دلیگی توتور. فاطما خاتین زحمت‌یانا اوچون زنبیلیندن بیر یوموتا چیخاردیب میزین اوستونه قویاندا قئلیچی مورتوض دئییر:
- مشدی خانیم، ائله‌دی ایکی یومورتا.
فاطما خاتین دئینمگه باشلاییر:
- نییه؟!.. نه اولوب؟!.. قاب-قاجاغین دلیگینی توتماغا هامی بیر یومورتا وئریر دا!
قلئیچی مورتوض الی‌نین ترس ایله آلنینین ترینی سیله-سیله دئییر:
- مشدی خانیم، لحیم میخی‌نین قیمتی قالخیب.
فاطما خاتین سسینی آتیر باشینا:
- نییه؟!.. نه اولوب؟!.. میخ بیزی گؤردو قالخدی؟!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
منه قوناق اولون!
دوکتور جئری
قلئیچی مورتوض ترس آوادا دللک دوکانی آچمیشدی. ایلک موشتریسی کندین دوکتورو ایدی. دوکتور باشینی قیرخدیریب پول وئرمک ایسته‌ینده قلئیچی مورتوض آلماییب:
- سیز بیزیم ساغلیغیمیزی قورویورسوز، من سیزدن نئجه پول آلا بیله‌رم؟ منه قوناق اولون.-دئیر.
دوکتور تشکور ائدیب گئدر.
ائرته‌سی گونو، قلئیچی مورتوض دوکانینی آچماق ایسته‌ینده، گؤرَر قاپی‌نین قاباغیندا بئش دنه تراول واردیر.
ایکی گون سونرا کندین موعلّیمی گلر دوکانا. موعلّیم باشینی قیرخدیریب پول وئرمک ایسته‌ینده قلئیچی مورتوض یئنه آلماییب:
- سیز بیزیم اوشاقلاریمیزی تربیه ائدیرسیز، من سیزدن نئجه پول آلا بیله‌رم؟ منه قوناق اولون.- دئیر.
موعلّیم تشکور ائدیب گئدر.
ائرته‌سی گونو، قلئیچی مورتوض دوکانینی آچماق ایسته‌ینده، گؤرَر؛ قاپی‌نین قاباغیندا بئش دنه اون مین تومنلیک واردیر.
بیر هفته سونرا، کندین موللاسی قاپیدان گیرر ایچری. باشینی قیرخدیریب پول وئرمک ایسته‌ینده قلئیچی مورتوض، "استغفراله..استغفراله آغا" دئیه آلماییب:
- سیز بیزی جهنم اودوندان قورویورسوز، من سیزدن نئجه پول آلا بیله‌رم؟.. منه قوناق اولون.- دئیر.
موللا چوخ-چوخ تشکور ائدیب گئدر.
ائرته‌سی گونو قلئیچی مورتوض دوکانینی آچماغا گلدیگینده گؤرَر، قاپی‌نین قاباغیندا بئش دنه موللا واردیر.
بؤلوم: ساتیریک یازیلار
+0 به‌ین
قلئیچی مورتوض و برجام
دوکتور جئری
ترس آوادا ایش اولمادیغی اوچون، قلئیچی مورتوض‌لا خالاسی اری کئفلی ایسکندر چالیشماغا باشکنده گئتمیشدیلر. ایکی آی بیرگه ایش آختاریب تاپا بیلمه‌یینجه هره‌سی تکباشینا ایش آختارماغا قرار وئرمیشدیلر.
آلتی آی سونرا قلئیچی مورتوض‌لا کئفلی ایسکندر گؤروشموشلر. قلئیچی مورتوض باخمیش، خالاسی اری بتر زنگین اولموش. باهالی بیر ماشین مینمیش، باهالی بالتارلار گئیمیش، قولونا قیزیل ساعات تاخمیش.
- خالا اری اوچ-دؤرد آیدا نئجه زنگین اولدون؟-دئیه قلئیچی مورتوض سورشموش.
کئفلی ایسکندر گولومسه‌یه‌رک دئمیش:
- سندن آیریلاندان سونرا مرکزی بانک‌دا ایش تاپدیم. هر گون ایشدن چیخاندا بیر-ایکی دنه آزادی سیکه‌سی اوتوب ائوده سیچیردیم. بئله‌جه سیکه‌لری ییغیب زنگین اولدوم.
ایکیسی یئنه آیریلمیشدیلار. بو اولایدان بیرآی گئچمه‌میش قئلیچی مورتوض خالاسی ارینی گؤروشمگه چاغیرمیش. کئفلی ایسکندر باهالی ماشینی ایله گؤروش یئرینه چاتینجا باخمیش قلئیچی مورتوض بیر قوجامان تانکا مینه‌رک پولیس ماشینلاری، هلی‌کوپترلر اسکورتوندا گلمکده‌دیر.
کئفلی ایسکندر چاشقین-چاشقین قئلیچی مورتوضدان سوروشموش:
- بونلار نمنه‌دیر؟!!
قلئیچی مورتوض اوزونتو ایله دئمیش:
- سندن آیریلاندان سونرا، اورانیوم کارخاناسیندا ایشه باشلادیم. هر گون ایشدن چیخاندا بیرآز زنگینلشدیریلمیش اورانیوم اوتوردوم. بوگون بیر اوسدوردوم کارخانانین یاریسی پاتلادی. ایندی منی آپاریرلار شهرین ائشیگینده سیچیم!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
"بسندگی زبان فارسی" قضیه‌سی
دوکتور جئری
ترس آوانین آغ ساققاللاری ایله بیرگه قلئیچی مورتوضون دوکانینا گئتمیشدیک.اوستاد دفتری بیرآز اویان بویاندان دانیشاندان سونرا اصل مطلبه گئچدی:
- جناب مورتوض! مجلیس سئچیملری یاخینلاشماقدادیر. بیز سیزدن ریجا ائدیریک بو دؤوره سیز بو وظیفه‌یه آدای اولاسیز. بیلدیگیز کیمی، بیزیم حاضیرکی وکیل ترس‌آوا خالقیندان چوخراق جیبینه-فامیلینه خیدمت ائله‌مکده‌دیر!
قلئیچی مورتوض دریندن بیر سولوق آلاراق دئدی:
- قاباقجا من سیزین لوطفوزدن تشکور ائدیریم. آنجاق سایغیلی کندلیلر، منیم بو وظیفه‌یه لازیم اولان مدرکیم یوخدور.
اوستاد دفتری گولدو:
- موشکولو یوخدور، بئش-اون تومنله مدرک آلا بیله‌ریک، نمنه مدرکی ایسته‌ییرسیز: دوکتورا، یوکسک دوکتورا؟!
قلئیچی مورتوض باشینی آشاغی سالدی:
- دوزونو ایسته‌سز من هئچ ایبتیدایی تحصیل ده آلمامیشام!
اوستاد دفتری‌نین قاشلاری چاتیلدی:
- بو اولمادی؛ ایبتیدایی تحصیل مدرکی موطلق اولمالی‌دیر..
من دئدیم:
- بونونکی غمی یوخدور، جناب قلئیچینی ایبتیدایی اکابیر کلاسلارینا یازدیراریق. ماشالله هوشلو-باشلیدیر، بئش-آلتی آیین ایچینده ایبتیدایی تحصیل مدرکینی آلا بیلر.
قلئیچی مورتوض آجی-آجی گولدو:
- موشکول بوردادیر؛ معلول اولدوغوما گؤره منی بو کلاسلارا یول وئرمه‌یه‌جکلر!
شاشیردیم:
- مگر سیز معلولسوز؟.. نه معلولیتی؟!!
قلئیچی مورتوض باشی ایله "هه" دئیه‌رک آرتیردی:
- فارس دیلی بیلمیرم!
من بو یانیتدان چاش-باش قالینجا، اوستاد دفتری آچیقلادی:
- "وزارت آموزش و پرورش"-ین "تست بسندگی زبان فارسی" طرحینه گؤره، فارس دیلینی بیلمه‌ین اوشاقلار، آغیر ائشیدن، ضعیف گؤرن اوشاقلار کیمی معلول ساییلیب ایثتیثنایی مدرسه‌لرده تحصیل آلمالی‌دیرلار.
فارس دیلی قورومونون یاردیمچیسی اوستاد فرهیخته دانیشیغا قاتیلدی:
- بیزیم گؤرکملی اوستادیمیز، جناب جواد شیخ السلامی بو موشکوله یاخشی بیر یول تاپیب:
" می‌توان جوانان کم سال آذربایجانی و زنجانی و خوزستانی؛ اعمّ از دختر و پسر را به سیستم مبادلة جوانان که در اروپا مرسوم است؛ برای یکی دو سال در خانواده های محترم فارسی زبان که زبان متداولشان فارسی باشد؛ به عنوان مهمان پذیرفت و از این راه به ترویج و تحکیم زبان فارسی میان این گروه سنّی کمک کرد."
کئفلی ایسکندر قاققاناق چکیب گولدو:
- اشی شیخ الاسلامی 15-10 یاشیندا اوشاقلاری دئییب نه بو بوغو بورمانی!!
بیردن بیر شئی بئینیمده قیغیلجیم ووردو:
- اولماز فارس دیلینی اؤیرنمک اوچون، جناب مورتوضو اوچ-دؤرد آیلیغا تهرانا گؤنده‌رک؟!
بو اؤنریدن هامی‌نین چیچگی چاتلادی. بیرآغیردان دئدیلر:
- نییه اولماز؟
***
آلتی آی ایدی قلئیچی مورتوض تهرانا گئتمیشدی. نه گلیردی، نه ده تلفون وورودو.کندین آغ ساققاللاری منی چاغیردیلار:
- گل، گئت، گؤر بو هایاندا قالدی؟.. فارس دیلینی اؤیرنمه‌دی؟.. سئچیملر یاخینلاشیر ها!!
فورصتی ایتیرمه‌دن تهرانا یولاندیم. شهری الک-ولک ائله‌یندن سونرا ترس آوالیلارین قهوه‌خاناسینی تاپدیم. قهوه‌چی‌دن قلئیچی مورتوضون سالیغینی آلدیم. گوله-گوله دئدی:
- قلئیچی مورتوض بورادا بیر فارس قیز ایله ائوله‌نیب ترس آوایا قاییتماق دا ایسته‌میر!..
اینانمادیم؛ آدرسینی آلیب قهوه خانادان ائشیگه چیخدیم. قلئیچی مورتوض ییرمی مرتبه‌لی بیر آپارتمانین اون دوققوزونجو قاتیندا یئر توتموشدو. تؤوشه‌یه-تؤوشه‌یه پیله‌لری چیخیب ائوین قاباغیندا دایاندیم. قاپینی تیققیلداتدیم. ایچری‌‌دن قلئیچی‌نین گولمه سسی گلیردی. هاندان-گئجدن قاپی آچیلدی. ننه‌م-باجیم اولسون قاپینی آچان گؤزل-گؤیچک بیر قیز ایدی. منیم هوروت-هوروت باخدیغیمی گؤرونجه فارس لهجه‌سیله سوروشدو:
- کِم نِن اِشِز وار؟
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
هانی منیم یارپاغیم؟!
دوکتور جئری
بیز اؤرت باسدیر ماحالی‌نین ترس آوا خالقی، چوخ سوْووُرقان ایدیک. الیمیزه گئچنی یا قارنیمیزا خرجله‌ییریک یا اگنیمیزه. مومکوندور اینانمایاسانیز؛ بیز قاباقجالاری صوبحانه، ناهار، شام یئیردیک. هر مؤوسومون اؤزونه مخصوص پالتارلارینی آلیب گئیردیک. بیز بیلمیردیک، زیرپی دوشمن بیزیم بو بوش داماریمیزدان خبردار اولسا تحریملرله بیزی دیزیه چؤکورمک ایسته‌یه‌جک. تانری انرژی وزیری‌نین دده به دده‌سینه رحمت ائله‌سین. او اولماسایدی، بیز نه گونه قالاجاق ایدیک؟
گئچنلرده انرژی وزیری دانیشیقلاریندا، " تحریم‌کنندگان فهمیده‌اند نقطه ضعف ما، مصرف است. ما جامعه‌ای مصرفی هستیم. چرا چین اینگونه تحریم نمی‌شود؟ چون با یک وعده غذا هم رفع گرسنگی می‌کنند." دئیه خالقی اویارینجا، بیز سانکی یاتمیش ایدیک اویاندیق. هامیمیز ائولردن ائشیگه تؤکولوشه‌رک شیخ آغانین محضرینه یئتیشیب گؤستریش ایسته‌دیک. شیخ آغا مینبره چیخیب خالقی تقوایا، دونیانین زرق و برقیندن اوزاق گزمگه سیفاریش ائله‌یندن سونرا دئدی:
- مادامکی، بیز اوت-علف ایله قارنیمیزی دویورا بیله‌ریک نیه گؤزوموزو خاریجه‌دن گلن اته، یاغا، دوگویه تیکمیشیک؟ مادامکی، بیز آللاهین وئردیگی آغاج یارپاقلاری ایله بدنیمیزی اؤرته بیله‌ریک نییه خاریجه‌دن پالتار وارید ائله‌ییریک؟ بیز آز مصرف ائله‌سک، دوز مصرف ائله‌سک، اؤزوموزونکولری مصرف ائله‌سک دوشمن نه‌یی بیزه تحریم ائده‌جک؟!
شیخ آغانین دانیشقلاری، ترس آوا خالقی بوس-بوتون دگیشدیردی. سوْووُرقانلیق بیر یوللوق بئیینلردن چیخدی. ائرته‌سی گوندن، خالق اوت-علف ایله قارنینی دویوروب ائشیگه چیخاندا ایسه دال-قاباغینا یاپیشدیریغی ایکی یارپاق‌لا اؤرتونمگه باشلادی...
***
دونن أیری بوروق ایداره‌سینده ایشیم وار ایدی. یارپاقلاریمی یاپیشدیریب ائشیگه چیخاندا، گؤزلریمه اینانمادیم. شیخ آغانین اوغوللوغو، قلئیچی مورتوض یارپاقسیز، تشکیلاتینی توولایا-توولایا مئشه‌یه ساری گئدیردی. قاباغینی کسدیم:
- اشی بو نه وضعیت‌دیر؟ سوْووُرمامازلیغین دا بیر حدّ-حودودو وار!
باشینی آشاغی سالیب دئدی:
- منیم تقصیریم یوخدور. گئجه یاتاندا، یارپاقلاریمی میزین اوستونه قویموشدوم. سحر اویاندیقدا گؤردوم، دده‌لیگیم یانلیشجا صوبحانه یئرینه یئییب.
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
حاییف اوروجلوق آیی قورتولدو!
دوکتور جئری
اوروج بایرامینی قوتلاماق اوچون قلئیچی مورتوض‌گیله گئتمیشدیم. ال-قولتوق اوتورموشدو. دالغین گؤرونوردو. الیمی چیگنینه قویونجا اؤزونه گلدی. ال سیخیشیب، اؤپوشدوکده:
- بایرامین موبارک اولسون، ایطاعتلرین، عیبادتلرین قبول اولسون- دئدیم.
آجی بیر گولوش دوداغینا یاخیلدی. گوله- گوله آرتیردیم:
- اشی نه قاش-قاباغین ساللامیسان؟ بیرآز گول؛ دانیش؛ ائله بیل بایرام گونودور هااااا!
دریندن بیر آخ چکه‌رک فیسیلدادی:
- حاییف اوروجلوق آیی قورتولدو!
چاش-باش قالدیم:
- تانری‌نین قوناقلیق آیی ایلده بیر آیدیر دا!! اولمایا ایسته‌ییرسن ایلین اون ایکی آیی اوروجلوق اولسون؟!
اوزونتو ایله باشینی توولاییب دئدی:
- گئنه رمضانلیقدا اوروجوموزو یئییردیک، دئیرم، بو باهالیقلا بوندان بئله نمنه یئیه‌جه‌ییک؟
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
هانسینی؟
دوکتور جئری
شیخ آغا دالغین گؤرونوردو. هر ایلکی کیمی، بو ایل ده قارداش اؤلکه‌لرین باشچیلارینی ایفطارلیغا چاغیرمیشدی. آنجاق تحریملر اوزوندن تؤره‌نن چاتیشمازلیقلاری بیرتورلو قوناقلاردان گیزلتمک ایسته‌ییردی. نئچه ساعات ایدی دوشونوب داشینماقدا ایدی. بیردن قاش-قاباغی آچیلدی. سئوینجدن چیتمیق چالاراق قاپی نؤکری- قلئیچی مورتوضو یانینا چاغیردی:
- اوغول مورتوض! ایفطارا قوناقلاریمیز وار. سندن ایسته‌ییرم، قوناقلارین یانیندا من سنه، " بیرشئی گتیر" دئیه بویوروق وئرنده، سن، "هانسینی گتیریم آغا؟" دئیه سوروشاسان.
قلئیچی مورتوض الینی ساغ گؤزونون اوستونه باسیب ائشیگه چیخاندا شیخ آغا اؤز-اؤزونه:
- بئله‌لیکله قوناقلار هر شئی‌ین گئن-بول اولدوغونو ساناجاقلار- دئیه گولومسوندو.
قاش قارالینجا قوناقلار بیر-بیر، ایکی-ایکی گلیب سوفره‌نین باشیندا اگلشدیلر. شیخ آغا ، " فیلانی گتیر، بئهمانی گتیر" دئیه آرد-آردا قلئیچی مورتوضا بویروق وئریردی.
سونوندا اذان دئییلدی. شیخ آغا قوناقلارا، "بسم الله" دئیه بویور ائتدیکدن سونرا قلئیچی مورتوضا سسلندی:
-اوغول! او بیری اوتاقدان دده‌می ده چاغیر گلسین ایفطارینی آچسین.
قلئیچی الینی ساغ گؤزونونون اوستونه باساراق سوروشدو:
- آغا! هانسی دده نیزی؟!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
سیاست و دیانت
دوکتور جئری
سحر چاغی، قلئیچی مورتوض کوچه باشیندا سیگار
چکمکده ایدی. پولیس ماشینی قاباغیندا ساخلاییب بیر مأمور ائشیگه آتلاندی:
- یئکه کیشی! اوروجونو نییه یئییرسن؟!
قلئیچی ال-آیاغینی ایتیردی؛ سیگار دوداغیندان
یئره دوشدو:
- مگر اوروجلوق گیریب؟!
مأمور کؤپوردو:
- بوگون اوروجلوغون اون بئشی‌دیر، دئییر:
اوروجلوق گیریب؟!
قلئیچی اوزونتو ایله باشینی توولادی:
- واللاه منیم خبریم یوخ ایدی، یوخسا من
اوروجومو یئمه‌رم!
بو سؤز داها بتر مأمورو آجیقلاندیردی. قولوندان
یاپیشیب ماشینین ایچینه چکدی.
یاریم ساعات سونرا، قلئیچی محکمه‌ده ایدی. قاضی،
اگری-اگری اونو باشدان آشاغی‌یا سوزدو:
- اوتانمیرسان گؤز قاباغیندا اوروجونو
یئییرسن؟
قلئیچی باشینی آشاغی سالدی.
قاضی دریندن بیر سولوق آلاراق فیسیلدادی:
- اینقلاب ایللری سیراسیندا اولسایدی، وئریدیم گؤز قوباغیندا یانینا 14 ضربه شاللاق ووراردیلار بیر داها اوروجونو یئمه‌زدین یا اون بئش گون دوستاغا باساردیم هوشون باشینا گلردی. آنجاق تأسوفله، بیز سیاستده اولدوغو کیمی دیانتده ایسه یوموشانما مجبوریتینده قالمیشیق!
بو سؤزلرین آردینجا قاضی قاباغینداکی کاغیذین
اوزه‌رینده نسه یازدیقدان سونرا قلئیچی مورتوضا اوزادیب آرتیردی:
- جزا اوچون، اون گون، سحردن آخشاما دک عدلیه
ایداره‌سی‌نین قاباغینا سوپورگه چکه‌جکسن.
قاپی آغزینداکی مامور قلئیچی مورتوض قولوندان
توتوب ائشیگه چیخارداندا قلئیچی قاضی‌یا دؤنوب سوروشدو:
- باغیشلایین جناب قاضی!.. ناشتاولیغا ساعات
نئچه‌ده چیخاجاغام؟
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
جهنّم گولمک یئری دیر!
دوکتور جئری
کئفلی ایسکندر ایله جنّت‌ده گزمکده ایدیک. بیردن قلئیچی مورتوض یادیما دوشدو. اوزونتو ایله دئدیم:
- ایسکندر بگ گؤردون قلئیچی مورتوض اؤز الی‌له اؤزونو نه گونه سالدی. نه قدر بیله‌سینه دئدیک، دیوارین چاتیندان قونشونون آروادینا باخما، جومعه آخشاملاری مچیدده چاخیر ایچمه، دستمازسیز جاماعات نامازی قیلما، محرمکلیکده خالقدان ییغدیغین پوللاری سیم-سانجاق‌لا کوله ائله‌مه، آیاق اوسته ایشه‌مه، بی‌بی‌سی رادیوسونا قولاق آسما، دونیا مالیندان برک یاپیشما، روشوت وئرمه، آغازاده‌لرین یولونو گئتمه، دده‌لیگین جیبیندن پول اوغورلاما...
سونرا دریندن بیر سولوق آلاراق آرتیردیم:
- قلئیچی مورتوض بیزیم کیمی شیخ آغانین سؤزلریندن چیخماسایدی، ایندی بورادا بیزیمله کئفه باخیب جهنّمه گئتمزدی!
بو سؤزلریمدن کئفلی ایسکندر کؤورلدی:
- دئییرم، بیزده قلئیچی اوچون یاخشی یولداش اولمادیق ها! بورایا گلندن بیرجه دؤنه بئله اولسون گئدیب اونون حالینی سوروشمامیشیق!
دانیشیق بو یئره چکینجه واختی ایتیرمه‌دن جنّتین ملک‌لریندن ایذین آلیب جهنّمه یوللاندیق. جهنّمده قورخونج بیر صحنه ایله قارشی قارشی‌یا گلدیک. قلئیچی مورتوضو خیرتدگه‌جن قوما قویلامیشدیلار. آنجاق بونونله بئله او، آرا وئرمه‌دن قاققاناق چکه‌رک گولمکده ایدی!
شاشقین-شاشقین سوروشدوق:
- جهنّمین اورتاسیندا، بؤیوک عذابین ایچینده اورکدن گولورسن‌می؟!!
قلئیچی مورتوض زولوقلا گولمه‌یینی ساخلادی:
- شیخ آغا، آلتدان آیاغیمی قیدیقلاییر!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
آللاه شیخ آغانی بیزه چوخ گؤرمه‌سین!
دوکتور جئری
شیدیرغی یاغیشلارین اوزوندن، بئش-آلتی گون ایدی
ائوین دامی بتر دامجیلاییردی. نئچه-نئچه ایزوگامچی گتیرسم ده هامیسی دامین یئنیدن
ایزوگام ائدیلمه‌سینی اؤنرمیشدی. قیمتلری
سوروشدوقدا ایسه آیاقلاریم یئره یاپیشمیشدی. یئنی ایلده من او قدر پولو هارادان
جورله‌یه بیلردیم؟! الیم هر یئردن اوزولموشکن بیردن قلئیچی مورتوض یادیما دوشدو. قلئیچی
مورتوض اینگیلیس آچاری‌دیر! الیندن گلمه‌ین ایش یوخدور. اؤز-اؤزومه دئدیم، یاخشیسی
بودوراونو تاپیب گتیریم دامین، دلیک-دئشیگینی
اوچ-دؤرد متر ایزوگاملا یاماقلاسین. سالیغینی توتدوم. دئدیلر؛ نئچه
واختدیر، دده‌لیگی شیخ آغانین دفترینده چالیشماقدادیر. تلسیک اؤزومو ایش یئرینه
یئتیردیم. باشی برک قالابالیق ایدی. بؤیوک بیر میزین آرخاسیندا اگلشمیشدی. مراجیعه
ائله‌ینلری بیر-بیر شیخ آغانین اوتاغینا گؤندیر، ائشیگه چیخانلارین دا
حئساب-کیتابلارینا یئتیشیردی.
منی گؤرجک سئوینیب یانیندا اوتورتدوردو. الینده بیتگ
بیر کیشی شیخ آغانین اوتاغیندان ائشیگه چیخدی. قلییچی سیرادا گؤزله‌ینلرین بیرینه ایشاره ائدره‌ک
ایچرییه اؤتوردو. ائشیگه چیخان کیشی‌نین الینده‌کی بیتگینی آلیب گؤزدن گئچیره‌رک
دئدی:
- سنین بیر سئل قاباغی کسمه‌ن وار، بیر دولو
آغزی باغلامان، بیرده شاختا-چووغون سوومان..
سونرا شاققاشاقلا چؤرتکه‌‌یه سالیب آرتیردی:
- ائله‌دی، بیر میلیون دؤرد یوز اللی بئش مین
تومن!
کیشی جیبیندن پول کارتینی چیخاردیب قلئیچی مورتوضا اوزاتدی.
کیشی گئتدیکده، قلئیچی مورتوض سورغولو باخیشلاریمی
گؤرونجه اؤزو آچیقلادی:
- طبیعی
فلاکت‌لرین قارشیسینی آلماق اوچون دؤولت ایله شیخ آغا بیر آنلاشما ایمضالاییب. بو
آنلاشمایا گؤره شیخ آغا طبیعی فلاکت‌لرین آزالماسی اوچون معنویتین رولوندان یارارلانمالیدیر.
بو آنلاشما ایمضالاناندان، شیخ آغا بوتون ایشلرینی بیر قیراغا بوراخاراق بو ساحه‌ده چالیشماقدادیر.
قلئیچی مورتوضون آچیقلاماسی بیتینجه، باشیما
گلنلری آنلادیب سوروشدوم:
- شیخ آغا بیزیم ائوین دامجیلاماسی اوچون بیر
ایش گؤره بیلر؟!
قلئیچی اؤفکه ایله یئریندن قالخاراق،
"نییه گؤره بیلمز؟!" دئییب شیخ آغانین اوتاغینا گئچدی. بیرآزدان الینده بیر
بیتگ ائشیگه چیخدی.
- آلا.. ایشده مین ایزوگاما دگر!
سئوینجک الیمی اوزاتدیم:
- دوغرودان کسرلی‌دیر؟!!
قلئیچی گولدو:
- کسرلی‌دیر.. تکی یاز چیخینجا، بیر آنلیق بئله
اولسون معنویاتی یاددان چیخارتمایاسان!
بیتگی آلیب اؤپهرک جیبیمه قویدوقدا، اللریمی گؤیه قوزاییب دئدیم:
- آللاه شیخ آغانی بیزه چوخ گؤرمه‌سین او اولماسایدی بیز نئیله‌یه‌جک ایدیک؟!
اتک یازی:
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
آللاه ائله‌مه‌سین!
دوکتور جئری
ایل دَییشینجه، قلئیچی مورتوض تاکسی تیلفون‌لا تئز اؤزونو دده‌لیگی- شیخ آغانین ائوینه چاتدیردی. هر ایلده‌کی کیمی ایکی قات اَییلیب شیخ
آغانین الینی مارچا-مارچ‌لا اؤپهرک یئنی ایلینی قوتلادی. بایرام سوفره‌سی‌نین
قیراغیندا اَیله‌شیب دادلی باسلیقلاری یاواش-یاواش اَریتمگه باشلایاندا، شیخ آغا
اؤلکه‌نین آغیر ایقتیصادی دوروموندان دانیشماقدا ایدی. سؤزلر سونا یئتیشینجه، شیخ
آغا الینی اوزادیب سفره‌نین اورتاسیندان کیتابی گؤتوردو. قلئیچی مورتوضون اورگی
دؤیونمگه باشلادی. ایندی، شیخ آغا هر ایل اولدوغو کیمی، شاخ بیر اللی مین‌لیک چیخاردیب
بیله‌سینه وئره‌جکدی. آنجاق شیخ آغا بو کز کیتابی آچیب آراسیندان گؤی بیر ایکی مین‌لیک
چیخاردیب قلئیچی مورتوضا اوزادراق:
- آللاه ایشینه رونق وئرسین- دئیه خئییر دوعا
ائله‌دی.
باسلیق قلئیچی مورتوضون بوغازینا تیخیلان کیمی
اولدو. گؤزلری دولدو. بلکه ده تاکسی تیلفونا وئردیگی بئش مین تومن یادینا
دوشموشدو. تیتره‌ک سسله دئدی:
- آللاه ائله مه‌سین آغا!.. آللاه ائله‌مه‌سین!
بو یانیتدان شیخ آغا شاشیردی:
- اوغلوم!.. آداما خئییر دوعا ائله‌ینده، دئییر:
آمین. آللاه ائله‌مه‌سین نه دئمکدیر؟!!
قلئیچی مورتوض باشینی آشاغی سالدی:
- آغا ائله بیل ائشیتمه‌میشسن؛ نئچه گوندور
کندیمیزین اؤلو یویانی آللاهین رحمتینه گئدیب من اونون وظیفه‌سینده چالیشیرام!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
قورخمایین، هامیمیزین یئری جنّت‌دیر!
دوکتور جئری
قیامت گونو ایدی. میزان-تره‌زی قورولوب عمل‌لر دارتیلماقدا ایدی. اینسانلار صفده چوخ گؤزله‌مه‌سینلر دئیه، اوچ-اوچ حئساب-کیتاب ملگی‌‌نین قارشیسیندا چیخیردیلار. سیرا بیزه یئتیشدی. ملک تره‌زی‌یه تکان وئردی. پیس عمل‌لریمیز آغیرلیق باسینجا، گؤزونون قیراغی ایله ایکی مأمورا ایشاره ائله‌دی:
- جهنّم‌لیک‌دیرلر، آپارین!
بو حؤکمدن قلئیچی مورتوضون رنگی قاچدی، کئفلی ایسکندرین دیزلری تیتره‌دی، منیم هوشوم باشیمدان چیخدی!
گؤزومو آچدیقدا گؤردوم؛ قلئیچی مورتوض اوزومه سو چیله‌ییر. کئفلی ایسکندر ایسه چیلتیک چالاراق شن بیر ماهنی اوخویور. اویان-بویانا باخدیم. اؤزومو اولدوقجا گؤزل بیر یئرده گؤردوم. چاشقین-چاشقین سوروشدوم:
- بیز هاراداییق؟!
- جنّت‌ده‌ییک!.. سانیرام، مأمورلار ملگین سؤزونو ترسه ائشدیب بیزی جهنّم یئرینه جنّته گتیریبلر- دئیه قلئیچی مورتوض یانیت وئردی.
کئفلی ایسکندر ماهنی اوخوماغینی کسدی:
- یوخ! ترسلیک اولماییب. منجه، ساتیراچی اولدوغوموزدان تانری دا بیزیمله ظارافات ائله‌مک ایسته‌میش!
یولداشلارین سؤزلری بئینیمه باتمادی. یئنه اویان-بویانا باخدیم. بیردن گؤزوم او یاخینلاردا گزن بیر گؤزتچی‌یه دوشدو. چاغیردیم:
- آی قارداش!..آی قارداش!.. بورا جنّت‌دیرمی؟
گؤزتچی بیزه یاخینلاشدی:
- سیز ده ایرانلی‌سینیزمی؟!
اوچوموز بیرگه سسلندیک:
- هه! سیز هارادان بیلدینیز؟!
گؤزتچی گولومسوندو:
- بورا جهنّم‌دیر آنجاق بیلمیرم نییه هر یئنی گلن ایرانلی بورانی جنّت سانیر؟!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر
+0 به‌ین
قوتور ایت
دوکتور جئری
نئچه واخت ایدی اؤرت باسدیر ماحالی‌نین باش کندی
- ترس‌آوا بؤیوک بیر فلاکته اوغرامیشدی. هارادانسا بیر آزغین مئیمون تاپیلیب کندین اکینه‌جکلرینی یئره سورتمگه
باشلامیشدی. اهالی‌نین فیکرینجه، دوشمنلر
اؤرت باسدیر ماحالی‌نین ایقتیصادیاتینی کورلاماق اوچون بو مئیمونو ترس آوایا
آزدیرمیشدیلار. بو فلاکته قارشی ترس‌آوا باشچیلاری‌نین تدبیرلری ایشه یارامایینجا،
کاتتا ایسلام چاره‌سیز قالاراق شیخ آغانین حوضورونا چاتیب گؤستریش ایسته‌دی. شیخ
آغا قاشلارینی چاتاراق درین بیر دوشونجه‌یه دالدی. بیردن قاش-قاباغی آچیلدی:
- گئدین قلئیچی مورتوضون یانینا. بو یولسوزون
عؤهده‌سیندن تکجه او گله بیلر!
یاریم ساعات سونرا، کاتتا ایسلام‌لا نئچه آغ
ساققال قلئیچی مورتوضون قاپیسیندا دایانمیشدی. هاندان-گئجدن یاراقلانمیش قلئیچی مورتوض ائودن
ائشیگه چیخدی. چیگنینده بیر توفنگ، یانیندا ایسه هئیوه‌ره بیر قوتور ایت وار ایدی.
برابرجه اووون سوراغینا گئتدیلر. مئیمون گوندوزلری کندین قیراغیندا اولان هوندور
چینار آغاجی‌نین باشیندا گیزله‌نیردی. آغاجین دبینه یئتیشنده، قلئیچی مورتوض
توفنگی کاتتا ایسلاما وئره‌رک دئدی:
- من آغاجا چیخیب مئیمونونو یئره آتاجاغام. ایت،
مئیمونو زورلا-زورلایا اؤلدوره‌جکدیر!
کاتتا ایسلام شاشیردی:
- بئله ایسه توفنگ نه‌یه گره‌ک دیر؟!
قلئیچی مورتوض میزیلدادی:
- آللاه ائله‌مه‌میش، مئیمون منی آشاغی آتسا،
سیز ایتی ووراسیز!
بؤلوم: حیكایه و گولمه‌جه‌لر